30 Ağustos zaferine giden yolda, özellikle İzmir'in işgali sonrası döneminde Yunanlıların içine sızarak yaptığı casusluk faaliyetleriyle Yunan ordusunun ilerleyişini büyük ölçüde yavaşlatıp Anadolu'daki örgütlenmeye zaman kazandıran Jandarma Albay Mümin Aksoy'un belgeseli yapıldı.
İlk kez ortaya çıkan belgelere dayanarak İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya himayesinde hazırlanan "İstiklal Uğruna İstikbalinden Vazgeçenler: Jandarma Albay Mümin Aksoy Belgeseli"nin özel gösterimi, İzmir'de önceki akşam Bornova Kültür ve Sanat Merkezi Necdet Aydın Sahnesi'nde yapıldı. Etkinliğe katılan Bakan Ali Yerlikaya, "İzmirli Mustafa Mümin Aksoy, vatanı için sadece canından değil şanlı üniformasından da vazgeçmişti." diye konuştu.
KURTULUŞTA ROL ALDI
'Gavur Mümin' lakabıyla da tanınan, doğrudan Mustafa Kemal Atatürk'e bağlı olan, işgal kuvvetleri yönetimi için çalışan bir casus olarak görünse de aslında Türkiye lehine önemli istihbarat bilgilerini Ankara başta olmak üzere İzmir'deki yeraltı teşkilatlarına ileten Mümin Aksoy, Büyük Taarruz öncesi Yunan ordusuyla ilgili vermiş olduğu istihbari bilgilerle Büyük Taarruz ve İzmir'in kurtuluşunda büyük rol aldı.
YAŞADIĞI ZORLUKLAR ANLATILDI
Belgeselde, Mümin Aksoy'un hayatı, casusluk faaliyetleri ve dönemin koşulları ayrıntılı bir şekilde ele alındı. Aynı zamanda, Aksoy'un bu süreçte yaşadığı zorluklar, kişisel hayatı ve
Türkiye'ye olan bağlılığı da belgeselde işlendi. Belgeselin yapımcı ve yönetmenliğini Mesut Gengeç, senaryosunu Bülent Günal ve Beşir Ariz üstlendi. Gösterimde ayrıca ünlü piyanist Fahir Atakoğlu bir resital sundu.
MÜMİN AKSOY KİMDİR?
Kahraman Asker 1892 yılında İzmir'de dünyaya geldi. 1911 yılında Beylerbeyi Yedek Subay Okulundan mülâzım-ı sânî (teğmen) olarak mezun olduktan sonra Balkan Savaşı'na katılmış, Edirne ve Çatalca'da görev almıştır.
Daha sonra Çanakkale Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi'nde görev aldı. İzmir'in İşgali'nden önce 1920 yılına kadar İzmir Jandarma Alay Komutanlığı görevinde bulundu. Yunan işgallerine karşı İzmir ve çevresinde örgütlenen Türk istihbarat teşkilatında görev aldı ve önemli faaliyetlerde bulundu. Mustafa Mümin'in Kuvayımilliye lehinde istihbarat faaliyetleri yönettiği dönemde, dayısının da yardımıyla İzmir'de görevini sürdürmüş ve işgalci Yunan güçleri lehine çalışan Türk subayı gibi görünmüştür.
Yunan Yüksek Komiseri Steryadis ve İşgal Kuvvetleri Komutanı Zafirios'un güvenini kazanmış, dönemin Türk sosyal yaşamında yeri olmayan şapka takmıştır. Bunlardan ötürü çevresinde kendisine Gâvur, Kirye ve Hain Mümin lakapları takılmıştır.
Ancak o dönem İzmir halkı tarafından vatan haini olarak görülen Mustafa Mümin, tüm bunları Yunan İşgal Kuvvetleri Karargâhından aldığı istihbarat raporlarını Ankara Hükûmetine ulaştırmak için yapmıştır.
