Sedef hastalığı (psoriasis), bağışıklık sisteminin aşırı tepkisi sonucu cilt hücrelerinin normalden daha hızlı yenilenmesine neden olan kronik bir hastalıktır. Genellikle ciltte kırmızı, kabuklu ve pullu lezyonlarla kendini gösterir.
Sedef Hastalığının Çeşitleri Nelerdir?
Sedef hastalığının farklı türleri bulunur:
-
Plak tipi sedef (Psoriasis Vulgaris): En yaygın türdür, ciltte beyaz pullarla kaplı kırmızı plaklar görülür.
-
Guttat sedef: Genellikle çocuklarda ve gençlerde ortaya çıkar, küçük kırmızı döküntüler şeklindedir.
-
Püstüler sedef: Beyaz irin dolu kabarcıklarla kendini gösterir.
-
Ters sedef (Inverse psoriasis): Koltuk altı, kasık ve göğüs altı gibi kıvrımlı bölgelerde görülür.
-
Eritrodermik sedef: Nadirdir ancak en şiddetli formudur, tüm vücudu etkileyebilir.
Sedef Hastalığı Neden Olur?
Sedef hastalığının kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık ve bağışıklık sistemi ile ilgili anormallikler önemli rol oynar. Stres, enfeksiyonlar, cilt yaralanmaları ve bazı ilaçlar hastalığı tetikleyebilir.
Sedef Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
-
Ciltte kırmızı, pullu lezyonlar
-
Kaşıntı ve yanma hissi
-
Deride çatlaklar ve kuruluk
-
Tırnaklarda şekil bozukluğu ve renk değişimi
-
Eklem ağrıları (psoriatik artrit)
Sedef Hastalığının Seyri Nasıl Olur?
Sedef hastalığı, dönemsel olarak alevlenip yatışabilen bir hastalıktır. Bazı dönemlerde semptomlar şiddetlenebilir, bazen ise tamamen kaybolabilir.
Sedef Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
data-end="1733" data-start="1632">Teşhis genellikle dermatolojik muayene ile konur. Bazen kesin tanı için deri biyopsisi yapılabilir.
Sedef Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
-
Topikal tedaviler: Kortizonlu kremler, D vitamini analogları ve nemlendiriciler
-
Işık tedavisi (fototerapi): UVB ışınlarıyla yapılan tedavi
-
Sistemik tedaviler: Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar (biyolojik ajanlar, retinoidler, metotreksat vb.)
Sedef Hastalığı Olanlar Nasıl Beslenmelidir?
-
Anti-enflamatuar besinler (balık, zeytinyağı, yeşil yapraklı sebzeler) tüketilmelidir.
-
İşlenmiş gıdalar, şeker ve alkol tüketimi sınırlandırılmalıdır.
-
Bol su içmek ve sağlıklı yağlar tüketmek cildi destekleyebilir.
Sedef Hastalığı ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Sedef hastalığı nasıl bir hastalıktır?
Kronik, otoimmün bir deri hastalığıdır ve genellikle tekrarlayan alevlenmelerle seyreder.
Sedef bulaşıcı mıdır?
Hayır, sedef hastalığı bulaşıcı değildir.
Sedef daha çok kimlerde görülür?
Genetik yatkınlığı olan kişilerde daha sık görülür. Çocukluk veya yetişkinlik döneminde ortaya çıkabilir.
Sedef, hastaların yaşamlarını nasıl etkiliyor?
Cilt görünümünde değişikliklere neden olduğu için psikolojik ve sosyal etkileri olabilir. Kaşıntı, ağrı ve eklem tutulumu yaşam kalitesini düşürebilir.
Sedef ağrılı bir hastalık mıdır?
Cilt lezyonları genellikle kaşıntılıdır, ancak psoriatik artrit gelişirse eklem ağrılarına da neden olabilir.
Sedef ölüme sebep olur mu?
Hayır, ancak ciddi vakalarda eklem rahatsızlıkları ve bağışıklık sistemiyle ilgili diğer hastalıklarla ilişkili olabilir.
Sedef hastalığı tamamen tedavi edilemese de, uygun tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir.