HTŞ lideri Ebu Muhammed Colani, Suriye’yi birleştirme vaadinde bulunsa da, bu hedefin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği belirsizliğini koruyor. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkede toplumsal işbirliğinin zorunluluğuna dikkat çekerken, asayiş sorunlarının sürdüğünü vurguluyor.
ULUSAL UZLAŞMANIN ÖNÜNDEKİ ENGELLER
Suriye'de HTŞ'nin sivil siyasi katılıma açık bir yönetim kurması, ülke için en iyi senaryolardan biri olarak değerlendiriliyor. Ancak, Suriye’nin farklı mezhepleri ve toplulukları arasında uzlaşma sağlanması, yıllardır süren çatışmalar ve farklı grupların gündemleri nedeniyle zor görünüyor. Queen Mary Üniversitesi’nden Christopher Phillips, HTŞ’nin barışçıl geçiş açıklamaları yapsa da durumun kaotik olduğunu belirtiyor.
HTŞ'NİN OTORİTER YÖNETİM ENDİŞELERİ
Colani, İdlib’de kurduğu yönetimle otoritesini pekiştirirken, HTŞ'nin diğer bölgeleri de kontrol altına alma çabası sürüyor. Ancak uzmanlar, HTŞ’nin tüm ülkeyi yönetmek için askeri ve insani kaynaklara sahip olmadığını düşünüyor. İsviçre'deki Lozan Üniversitesi’nden Joseph Daher, "HTŞ’nin mevcut
kaynaklarla ülkenin tamamını kontrol etmesi mümkün görünmüyor" diyor.
TOPYEKUN İÇ SAVAŞ RİSKİ
En kötü senaryo, Suriye’nin Libya veya Irak gibi kaosa sürüklenmesi. Bu durumda, silahlı gruplar arasındaki rekabetin, bölgeyi daha da istikrarsızlaştıracak şiddet dalgalarına yol açabileceği ifade ediliyor. BBC Arapça Muhabiri Feras Kilani, yeni hükümetin Taliban benzeri bir modele yönelebileceğine dair işaretler olduğunu ve bunun azınlıkların geleceğiyle ilgili kaygılar yarattığını belirtiyor.
DIŞ GÜÇLERİN ROLÜ
Suriye’deki gelişmeler, aynı zamanda dış güçlerin hamlelerine bağlı. Esad rejimi yıllardır Rusya ve İran’ın desteğiyle ayakta kalırken, Batı ve Körfez ülkeleri muhalif gruplara destek verdi. İsrail ise Suriye’nin askeri altyapısını hedef alarak ülkenin istikrarsızlaşmasına katkıda bulunmakla suçlanıyor.
Phillips, “ABD ve AB, ambargoların kaldırılması karşılığında Suriye’den reformlar ve yeni bir anayasa gibi ödünler isteyebilir” diyor. Ancak, bu süreçte HTŞ’nin rolü ve uluslararası dengeler, Suriye’nin geleceğini belirleyecek en önemli faktörlerden biri olarak öne çıkıyor.